Nguyên nhân gây bệnh Gút (Gout) – Hiểu đúng để phòng ngừa hiệu quả

1. Giới thiệu về bệnh Gout

Gout là một dạng viêm khớp do rối loạn chuyển hóa purin, dẫn đến nồng độ axit uric trong máu tăng cao. Khi axit uric tích tụ quá mức, nó sẽ kết tinh thành các tinh thể urat và lắng đọng tại khớp, gây ra viêm, sưng và đau nhức dữ dội.

Bệnh Gout có thể xuất hiện ở bất kỳ ai, nhưng thường gặp nhất ở nam giới trung niên và người lớn tuổi. Ngoài yếu tố di truyền, chế độ ăn uống và lối sống cũng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của bệnh. Hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh Gout sẽ giúp bạn kiểm soát tốt hơn và phòng ngừa bệnh hiệu quả.

2. Nguyên nhân gây bệnh Gout

2.1. Do rối loạn chuyển hóa purin trong cơ thể

Purin là một hợp chất tự nhiên có trong nhiều loại thực phẩm và cũng được cơ thể sản xuất tự nhiên. Khi cơ thể phân hủy purin, nó sẽ tạo ra axit uric.

Ở người bình thường, axit uric được thận đào thải ra ngoài qua nước tiểu. Tuy nhiên, ở những người bị Gout, quá trình này bị gián đoạn:

• Cơ thể sản xuất quá nhiều axit uric.
• Thận không đào thải đủ lượng axit uric cần thiết.

Hậu quả là nồng độ axit uric trong máu tăng cao, dẫn đến sự hình thành tinh thể urat tại các khớp. Đây là nguyên nhân trực tiếp gây ra các cơn đau Gout cấp tính.

👉 Ví dụ:

• Người mắc bệnh suy thận hoặc rối loạn chức năng thận dễ bị Gout hơn do thận không thể đào thải axit uric hiệu quả.
• Người béo phì có xu hướng sản xuất nhiều axit uric hơn và khả năng đào thải kém hơn.

2.2. Do chế độ ăn uống giàu purin

Chế độ ăn uống không khoa học là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh Gout. Thực phẩm giàu purin khi được cơ thể chuyển hóa sẽ tạo ra axit uric, làm tăng nguy cơ bùng phát cơn Gout.

Nhóm thực phẩm giàu purin bao gồm:

• Thịt đỏ (bò, cừu, lợn).
• Hải sản (tôm, cua, ghẹ, mực, sò).
• Nội tạng động vật (gan, thận, lòng).
• Đồ uống có cồn (bia, rượu mạnh).
• Các loại đậu và nấm.

👉 Cơ chế:

• Khi ăn nhiều thực phẩm giàu purin, lượng axit uric trong máu tăng lên nhanh chóng.
• Quá trình chuyển hóa purin diễn ra mạnh mẽ hơn, khiến thận không kịp đào thải axit uric, dẫn đến tích tụ trong cơ thể.

👉 Ví dụ:

• Uống nhiều bia làm tăng nguy cơ bị Gout lên đến 200%.
• Thịt đỏ làm tăng khả năng phát triển bệnh Gout lên đến 40% nếu tiêu thụ thường xuyên.

2.3. Do thói quen sinh hoạt thiếu khoa học

Một số thói quen xấu trong sinh hoạt hàng ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Gout:

• Uống ít nước: Khi cơ thể không đủ nước, thận không thể đào thải axit uric ra ngoài hiệu quả.
• Ngủ không đủ giấc: Làm tăng nồng độ cortisol, ảnh hưởng đến chức năng đào thải của thận.
• Hút thuốc lá: Nicotine làm suy giảm chức năng thận và tăng nguy cơ viêm khớp.
• Ít vận động: Làm tăng khả năng tích tụ axit uric trong cơ thể và dễ dàng bùng phát cơn Gout.

👉 Ví dụ:

• Người uống dưới 1,5 lít nước/ngày có nguy cơ bị Gout cao hơn 30% so với người uống đủ nước.
• Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc Gout cao hơn 25% so với người không hút thuốc.

2.4. Do bệnh lý nền và yếu tố di truyền

Bệnh Gout có thể là hậu quả của một số bệnh lý mãn tính hoặc yếu tố di truyền:

Các bệnh lý nền dễ gây Gout bao gồm:

• Tăng huyết áp – Làm giảm khả năng đào thải axit uric của thận.
• Suy thận mạn tính – Giảm chức năng lọc và bài tiết axit uric.
• Tiểu đường type 2 – Làm rối loạn chuyển hóa purin và tăng nguy cơ tích tụ axit uric.
• Béo phì – Làm tăng lượng axit uric sản xuất trong cơ thể.

Yếu tố di truyền:

• Nếu trong gia đình có người mắc bệnh Gout, nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ tăng lên 20 – 30%.

👉 Ví dụ:

• Người béo phì có nguy cơ mắc Gout cao gấp 2 – 3 lần so với người có cân nặng bình thường.
• Người có tiền sử gia đình mắc Gout có nguy cơ mắc bệnh cao hơn 20 – 30%.

Xem thêm : Yếu tố di truyền trong bệnh Gout !

3. Cách phòng ngừa bệnh Gout hiệu quả

3.1. Kiểm soát chế độ ăn uống

✅ Hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, hải sản và nội tạng.

✅ Tăng cường rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm giàu vitamin C.

✅ Uống đủ nước mỗi ngày (2 – 3 lít).

3.2. Duy trì cân nặng hợp lý

✅ Tránh tăng cân đột ngột.

✅ Tập thể dục đều đặn, ít nhất 30 phút mỗi ngày.

3.3. Kiểm tra sức khỏe định kỳ

✅ Theo dõi nồng độ axit uric trong máu.

✅ Kiểm tra chức năng thận định kỳ.

3.4. Hạn chế sử dụng rượu bia và thuốc lá

✅ Giảm tiêu thụ rượu bia, đặc biệt là bia có cồn.

✅ Bỏ thuốc lá để cải thiện chức năng thận và hệ miễn dịch.

Xem thêm : Uống bia rượu có gây bệnh Gout không?

4. Kết luận

Hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh Gout là bước quan trọng để kiểm soát và phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Hãy chủ động điều chỉnh chế độ ăn uống, duy trì cân nặng hợp lý và thăm khám định kỳ để bảo vệ sức khỏe xương khớp của bạn.

📞 Hotline/Zalo: 0764 298 299
📍 Địa chỉ: 155 Dạ Nam, Phường Rạch Ông, Quận 8, TP.HCM